Budownictwo zrównoważone coraz śmielej wkracza na miejskie salony. W Polsce powstają kolejne inwestycje, których mieszkańcy korzystają z udogodnień mających wpływ nie tylko na komfort życia, ale i na otaczające środowisko. Badania europejskie pokazują jednak, że kwestie ekologiczne są palącym problemem, a wyzwania związane z wykorzystaniem energii odnawialnej wskazują, że potrzebne są nie tylko zmiany w mentalności, ale działania wspierające projektowanie i budowę efektywnych środowiskowo obiektów.

Według danych Eurostatu w Polsce w 2011 roku na jednego mieszkańca przypadło 315 kg odpadów municypalnych, wytwarzanych m.in. przez gospodarstwa domowe, oraz mały biznes i instytucje publiczne.

Recyklingiem objęto 11% odpadów, a na kompost przeznaczono ich 17%. Do spalarni trafiło zaledwie 1%, reszta - czyli 71% trafiła na wysypiska. Pomimo, że produkcja śmieci na jednego mieszkańca w Polsce wynosi poniżej 400 kg i należy do relatywnie najniższych w całej Unii to recykling w naszym kraju obejmuje zaledwie jedną czwartą wszystkich odpadów. Ponad trzy czwarte naszych śmieci wciąż trafia nieposortowana na wysypiska.

Za sprawą celów unijnych nasz kraj ma przed sobą także wyzwania w dziedzinie wykorzystania energii odnawialnej. Do 2020 roku całkowity udział energii odnawialnej powinien wynieść 15%. W 2011 roku, według danych Eurostatu, udział ten wyniósł 10,4%.

Nowoczesne osiedla są przystosowane do wyzwań związanych z ochroną środowiska w najbliższym otoczeniu. Budowa świadomości ekologicznej mieszkańców opiera się na doposażeniu mieszkań oraz budynków w odpowiednie pojemniki przeznaczone do segregacji śmieci. W niektórych osiedlach możliwe jest także kompostowanie odpadów. Przede wszystkim jednak wspierane są rozwiązania związane z odnawialnymi źródłami energii, jak kolektory słoneczne, czy pompy ciepła.

Technologie umożliwiające wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii w budynkach znane są od wielu lat. Ich upowszechnienie następuje jednak powoli, co wynika ze związanych z nimi ograniczeń, jak chociażby braku możliwości efektywnego magazynowania nadwyżek pozyskanej energii. Zgodnie z założeniami zrównoważonego budownictwa, nie chodzi o forsowanie użycia odnawialnych źródeł energii w każdym przypadku. O wyborze konkretnego rozwiązania decyduje pozytywny efekt ogólny osiągany w dłuższym okresie użytkowania, który jest przedmiotem analiz na etapie projektowania budynku – mówi Juliusz Żach, z departamentu badań i rozwoju Mostostal S.A.

W większych aglomeracjach deweloperzy budują swoje obiekty według międzynarodowych standardów ekologicznych. Przez lata, jednostki naukowo-badawcze opracowały własne metody, pozwalające ocenić wpływ danego obiektu na środowisko naturalne. Wśród znaczących wymienia się takie standardy, jak BREEAM, LEED, GBTool, oraz CASBEE. Najnowszą metodą jest opracowana w 2002 roku w Japonii CASBEE, czyli kompleksowy system oceny efektywności środowiskowej budynków (ang. Comprehensive Assessment System for Built Environment Efficiency). Wskaźnik tej metody, tzw. BEE (ang. Building Environmental Efficiency) pozwala ocenić efektywność środowiskową budynku.

BEE jest tzw. wskaźnikiem drugiej generacji – określa on stosunek jakości oraz komfortu budynku do jego negatywnego oddziaływania na środowisko. Przy jego wyliczaniu brane są pod uwagę m.in. takie parametry budynku jak jakość środowiska wewnętrzego (czystość powietrza, hałas, dostęp światła słonecznego), czy oddziaływanie na środowisko materiałów stosowanych do budowy. Wartość 1,0 wskaźnika BEE odpowiada budynkowi spełniającemu, określone w aktualnie obowiązujących przepisach, wymagania techniczne. Budynki o lepszej niż standardowa charakterystyce środowiskowej uzyskają ocenę powyżej jedności. – dodaje Żach.

Na poziomie technicznym rozwiązania stosowane w zrównoważonym budownictwie wielorodzinnym dotyczą instalacji oraz materiałów użytych do budowy. Istotne jest, aby instalacje były przystosowane do tego, by jak najpełniej wykorzystywać energię naturalną redukując przy tym nakład energetyczny mechanicznych urządzeń. Tworzywa stosowane w budynkach ekologicznych mogą pochodzić np. z surowców wtórnych.

Dla przykładu w inwestycji Krasińskiego 41, bądącej pierwszym w Polsce Miejskim Budynkiem Jutra 2030 wykorzystaliśmy materiały, które spełniają wspomniane parametry. Do budowy ścian zewnętrznych użyliśmy akustycznego bloku wapienno-piaskowego SILKA E18A. Jest to, w połączeniu z YTONG MULTIPOR jedyny dostępny na polskim rynku system budowlany spełniający najnowsze wymogi izolacyjności akustycznej i termicznej dla ścian oddzielających mieszkania od ciągów komunikacyjnych.

To rozwiązanie zostało przebadane i potwierdzone przez Instytut Techniki Budowlanej. W ten sposób gwarantujemy naszym mieszkańcom ciepłe, ciche, a przede wszystkim ekonomiczne mieszkania. By jeszcze bardziej poprawić akustykę mieszkań do ścian wewnętrznych zastowaliśmy bloczek wapienno-piaskowy SILKA E24S, dzięki któremu lokatorzy nie będą mieli typowych problemów bloków z nadmiernym hałasem dobiegającym od sąsiada, czy też z klatki – mówi Tomasz Jankowski, Prezes FORT Development.

Z innych eko-rozwiazań w budynku zostaną wykorzystane solary, pozwalające na redukcję zużycia „brudnej" energii do podgrzewania ciepłej wody użytkowej i zastąpienie jej energią „zieloną" pozyskaną z promieniowania słonecznego. Deweloper zdecydował się także na wentylację hybrydową zamiast centralnej wentylacji mechanicznej. W okresach, gdy temperatura zewnętrzna osiąga minus 0 stopni nasada niskociśnieniowa jest przełączana za najniższą prędkość obrotową. Dzięki temu w stopniu maksymalnym jest wykorzystywana wentylacja naturalna. Natomiast w okresie wyższych temperatur decydującym staje się działanie mechaniczne, ponieważ wtedy nasada jest przełączana na maksymalne obroty, podczas gdy ciśnienie grawitacyjne osiąga małe wartości.

W ten oto sposób uzyskujemy znaczące oszczędności energii w sosunku do standardowej wentylacji – wyjaśnia Jankowski. Stosując tego typu rozwiązania upowszechniamy zasady zrównoważonego budownictwa – dodaje.