Poprawiają się nastroje inwestorów na rynku nieruchomości komercyjnych, wynika z najnowszego raportu RICS, światowej organizacji czuwającej nad upowszechnianiem najwyższych profesjonalnych kwalifikacji i standardów na rynku nieruchomości. Jednym z przejawów coraz lepszego samopoczucia jest rosnące zainteresowanie inwestorów polskim rynkiem. Inaczej jest w przypadku najemców, których nastrój, pomimo ogólnego wzrostu popytu z ich strony, jest raczej negatywny.

Według najnowszego raportu RICS odnośnie nieruchomości komercyjnych w świecie oczekiwania odnośnie do wartości kapitału w Polsce pozostają pozytywne. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w rosnącym apetycie inwestorów odnośnie do wejścia na polski rynek. Nastroje inwestorów ulegają stałej poprawie i zgodnie z ich najnowszym odczytem pokazują najlepszy kwartalny wzrost w ciągu ostatnich trzech lat.

Wskaźnik Nastrojów Inwestorów RICS* opracowywany jest m.in. w oparciu o liczbę zapytań ze strony inwestorów, która rośnie. Dużym zainteresowaniem cieszył się przede wszystkim sektor powierzchni biurowych, w którym wzrost ilości dokonanych transakcji był szczególnie widoczny.  Oczekiwania odnośnie do kapitału pozostają umiarkowanie pozytywne zarówno w trzy jak i dwunastomiesięcznym horyzoncie czasowym, pokrywając się z oczekiwanym wyższym poziomem popytu na inwestycje do końca bieżącego i w 2015 roku. Kolejnym dowodem na poprawę w sektorze nieruchomości jest pierwszy odnotowany spadek w ujęciu kwartał do kwartału ilości aktywów wysokiego ryzyka dostarczonych na rynek od czasu pierwszych trzech miesięcy 2011 roku.

Wskaźnik Nastrojów Najemców RICS** w drugim kwartale odnotował natomiast dalszy niewielki spadek, potwierdzając trwającą od dwóch lat negatywną tendencję. Popyt najemców wprawdzie rośnie, ale zgodnie z wynikami badań nie towarzyszy temu zdecydowana zmiana w dłuższej perspektywie najmu. Rośnie również zakres stosowanych zachęt dla najemców choć z niepotwierdzonych informacji wynika, że nie dotyczą one budynków kategorii prime. 

Mimo, że informacje z rynku w ostatnim kwartale nie były zbyt satysfakcjonujące, ogólny obraz pozostaje wciąż relatywnie trwały i zgodny ze wzrostem PKB, przewyższając długoterminową średnią dla bieżącego roku. Obawy dotyczące najnowszych wskaźników ekonomicznych oznaczają, że przed końcem 2014 roku nie jest wykluczona obniżka stóp procentowych, co potwierdzają niektóre komentarze przedstawicieli banku centralnego.

Komentarz Moniki A Dębskiej-Pastiaki, Członkini RICS, Partnera i Prezesa Knight Frank w Polsce:

„W ostatnim czasie mogliśmy zaobserwować w Polsce wzmożoną aktywność zarówno międzynarodowych, jak i lokalnych inwestorów, którzy zapewniają sobie produkty inwestycyjne we wszystkich segmentach rynku, w szczególności zaś handlowym i biurowym. W obu tych sektorach jest spora ilość zawieszonych transakcji, które powinny zostać sfinalizowane przed końcem roku. Przewiduje się, że wielkość inwestycji w 2014 roku znacznie przekroczy ogólną sprzedaż z zeszłego roku, która osiągnęła 3,12 miliardów euro”.

* Wskaźnik Nastrojów Najemców (OSI) RICS obliczany jest poprzez uwzględnienie nieważonej średniej odczytów trzech serii odnoszących się do rynku najemców, mierzonej w oparciu o bilans netto, zapotrzebowanie najemców, poziom zachęt i oczekiwania dotyczące czynszu.

** Wskaźnik Nastrojów Inwestorów (ISI) RICS obliczany jest poprzez uwzględnienie nieważonej średniej odczytów trzech serii odnoszących się do rynku inwestycji, mierzonej w oparciu o bilans netto, zapytania dotyczące inwestycji, oczekiwania wartości kapitału i podaż zajętych nieruchomości.

Rynek inwestorów i najemców w globalnej perspektywie

Według najnowszego globalnego raportu RICS odnośnie do nieruchomości komercyjnych pozytywne zmiany nastrojów na rynku najemców i inwestorów nieruchomości komercyjnych widoczne są przede wszystkim w Hiszpanii, Portugalii i Irlandii, najbardziej dotkniętych kryzysem 2008 roku.

Portugalia i Hiszpania odnotowały największy poziom oczekiwań w zakresie transakcji inwestycyjnych w Europie. W Hiszpanii popyt na powierzchnie biurowe rośnie szczególnie szybko.

Znaczący wzrost ekonomiczny, niezależnie od spowolnienia w drugim kwartale, jest solidnym wsparciem dla rynku nieruchomości w Niemczech, gdzie wzrost popytu ze strony najemców pozostaje trwały we wszystkich obszarach rynku, w szczególności w handlowym. We wszystkich sektorach po raz pierwszy od roku odnotowuje się spadek ilości powierzchni do wynajęcia. Respondenci w Niemczech przewidują przyspieszenie wzrostu czynszów, ze szczególnym zwiększeniem oczekiwań odnośnie do powierzchni biurowych.

Zupełnie inna sytuacja jest w Holandii, Włoszech i Francji, gdzie aktywność na rynku najemców i oczekiwań inwestycyjnych nie ulega zmianie. W przypadku dwóch ostatnich gospodarek wytłumaczeniem rozczarowujących wyników są w dużej mierze słabe wyniki ekonomiczne. 

W ujęciu globalnym eksperci biorący udział w badaniu RICS, przeprowadzonym w drugiej połowie 2014 roku. nadal odnotowują najlepsze wyniki w Japonii i Zjednoczonych Emiratach Arabskich, podczas gdy nastroje na chińskim rynku nieruchomości komercyjnych są nieco mniej pozytywne, z dalszym lekkim spadkiem w czynszach i wartości kapitału.

Wyniki z USA wykazują z kolei na polepszenie w i tak już trwałym obrazie. Popyt ze strony najemców wzrasta, wspierany umocnieniem się rynku pracy, wywierając jednocześnie presję wzrostową na czynsze. Respondenci zwracają również uwagę na coraz mocniejsze podstawowe wyniki w Nowej Zelandii, Niemczech i Wielkiej Brytanii.

Wyniki na rynku rosyjskim potwierdzają, że widoczny w pierwszym kwartale 2014 roku spadek nastrojów został podtrzymany, znajdując swoje odzwierciedlenie również w przepływie kapitału. Pewien komfort dają relatywnie odporne dane ekonomiczne w obliczu gwałtownego wzrostu stóp procentowych.

Komentarz Simona Rubinsohna, głównego ekonomisty RICS:

„W coraz większej liczbie europejskich państw obserwujemy polepszenie nastrojów na rynkach nieruchomości. Inwestorzy byli szczególnie aktywni na rynkach, które najbardziej ucierpiały w wyniku globalnego kryzysu finansowego. Wyniki naszych badań wskazują również na pierwsze oznaki wzrostu popytu ze strony najemców, który jest kluczem do trwałego ożywienia na kontynencie. Szczególnie obiecujące są wyniki dla Hiszpanii, Portugalii i Irlandii, pokrywając się z pozytywnymi informacjami napływającymi z tych krajów w ostatnich kwartałach.

Mimo zwiększenia apetytu inwestorów na rynku we Francji, w części dedykowanej najemcom wzrost jest letargiczny. Jeszcze bardziej pesymistyczne są informacje z Włoch. W tym samym czasie rynek nieruchomości w Niemczech opiera się na wciąż solidnych fundamentach ekonomicznych i niskich stopach procentowych”.