Dla wielu branż 2022 był ciężkim rokiem. Wojna w Ukrainie, rosnące stopy procentowe czy droższe kredyty hipoteczne to jedne z najważniejszych czynników, jakie miały wpływ na sytuację deweloperów w minionym roku.  Jak podaje raport JLL „Rynek mieszkaniowy w Polsce III kw. 2022” popyt na mieszkania spada, a ostatnio był tak niski jedynie w 2020 podczas pandemii COVID. Coraz większe znaczenie na rynku zdobywają nabywcy gotówkowi.

Rekordowo wysokie ceny i niski popyt

Jeszcze na początku 2022 roku eksperci przewidywali, że ze względu na rosnącą gwałtownie inflację oraz rekordowo niskie stopy procentowe w 2021 roku ceny mieszkań wciąż będą rosnąć. W 2022 średnie ceny za metr kwadratowy kawalerki w Warszawie pierwszy raz w historii przekroczyły 15 000 zł. Zainteresowanie mieszkaniami zdecydowanie zmalało w porównaniu do udanego 2021 roku. Dane JLL pokazują, że w III kwartale 2022 na sześciu największych rynkach sprzedano jedynie 6,6 tys. nowych mieszkań – o 30% mniej niż w poprzednim kwartale.

– Według raportu portalu Morizon.pl i Forbesa „Rynek Nieruchomości” spadek popytu na nieruchomości spowodowany jest przede wszystkim coraz mniejszą liczbą udzielanych kredytów hipotecznych. Obecnie najliczniejszą grupę kupujących stanowią klienci gotówkowi – tłumaczy Emil Basta, specjalista ds. sprzedaży w WPBM “Mój Dom” S.A.

Wpływ wojny w Ukrainie

Niezwykle ważnym czynnikiem determinującym sytuację na rynku nieruchomości w 2022 roku była agresja Rosji na Ukrainę. Przede wszystkim wzrosły koszty budowy, co bezpośrednio przełożyło się na ceny mieszkań. Pojawiły się problemy z dostawą materiałów budowlanych sprowadzanych ze wschodu. Dużą przeszkodą okazały się również braki kadrowe. Sporą część siły roboczej w Polsce stanowią Ukraińcy, którzy po 24 lutego masowo zaczęli wracać na Ukrainę, by wziąć udział w obronie ojczyzny.

Jak podaje Straż Graniczna, od wybuchu wojny do Polski uciekło 8,525 mln, z czego do 19 grudnia 2022 na Ukrainę wróciło 6,7 mln. Za sprawą napływu uchodźców popyt rośnie jedynie na rynku najmu.

– Szacuje się, że około 30% uchodźców z Ukrainy osiedli się na stałe w Polsce. Zatem w perspektywie dłuższego czasu można się spodziewać, że będą decydować się na zakup własnego M – dodaje Emil Basta.

Ustawa Deweloperska

Już w 2012 roku rynkiem deweloperskim zainteresował się polski rząd, co poskutkowało ustawą deweloperską, której celem jest ochrona nabywcy mieszkania lub domu jednorodzinnego. Dokument w 2022 roku został zmodyfikowany – wprowadzono m.in. Fundusz Gwarancyjny. Środki Funduszu mają być przeznaczone na zwrot wpłat nabywców dokonanych na otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy w związku z realizacją umowy deweloperskiej lub umowy w przypadku sytuacji wskazanych w umowie np. upadłość dewelopera. Ustawa nakłada na deweloperów nowe obowiązki m.in. obowiązek informacyjny czy domniemanie uznania wad, które daje nabywcy prawo do zgłoszenia wad do 14 dni po odebraniu mieszkania. Deweloper ma obowiązek ich naprawy terminie 30 dni.