16-11-2012, 00:00
Stawki czynszów za lokale handlowe najwyższe w Rosji, stopy zwrotu stabilne, oraz opóźnienia w realizacji planowanych inwestycji – to kluczowe informacje najnowszego raportu z rynku handlowego w Europie Wschodniej za 3 kwartał 2012 opublikowanego przez Colliers International.
Podaż
Wiele projektów realizowanych w regionie Europy Wschodniej zostało dostarczonych na rynek z opóźnieniem. Jest to zapewne odpowiedź deweloperów na niski poziom konsumpcji oraz spowolnienie w sektorze handlowym, co wpływa na decyzje o przesunięciu terminów oddania nowych obiektów, przynajmniej do czasu, aż kondycja rynku ulegnie poprawie. Mimo, że ilość nowych obiektów w fazie budowy spadła od połowy 2012 do poziomu poniżej 2 milionów m2, to zrealizowane inwestycje powiększą powierzchnię najmu o dodatkowe 13%.
Stawki czynszu
Najwyższe stawki czynszu w przeliczeniu na Euro notuje się na rynku rosyjskim, gdzie osiągają poziom nawet €510 (US$638) m²/miesiąc w Moskwie oraz €258 (US$323) m²/miesiąc w Sankt Petersburgu. Natomiast najniższe czynsze obowiązują w takich miastach jak Sofia (€38 m²/miesiąc), Bratysława (€40 m²/miesiąc) czy Zagrzeb (€42 m²/miesiąc).
Sean Briggs, Managing Director, Retail Agency, Eastern Europe komentuje: „Rynek rosyjski jest niewątpliwie jednym z dominujących w Europie. Moskwa, Sankt Petersburg oraz inne miasta regionalne stwarzają nowe możliwości rozwoju dla zachodnich marek. O sile rynku świadczą również ekspansje marek rosyjskich w krajach Europy Zachodniej.”
Inwestycje
Tylko trzy duże transakcje zostały zawarte w 3 kwartale tego roku, dwie z nich zostały zrealizowane na terenie Czech. To stosunkowo niewiele, ale w skali roku sytuacja na rynku inwestycji handlowych będzie wykazywać właściwe proporcje pod względem ilości transakcji w regionie. Stopy zwrotu utrzymywały się na stabilnym poziomie. Jedynie w Warszawie zanotowano spadek do 6% dla najlepszych centrów handlowych oraz 7% dla najlepszych ulic handlowych.
Projekty planowane i w budowie
Pomimo, że projekty będące w fazie budowy zanotowały spadek o 225 750 m2 w porównaniu z 2 kwartałem, można twierdzić, że 1 994 000 m2 powierzchni w budowie to wciąż dużo. Moskwa ora Kijów wiodą prym pod względem ilości nowej powierzchni i dostarczą na rynek odpowiednio 1 034 850 m² oraz 354 000 m². Następna w rankingu jest Sofia z 207 000 m² w budowie. Wymienione rynki stanowią 85% wszystkich projektów będących w fazie budowy.
Więcej raportów rynkowych na stronie www.colliers.com
Podobne artykuły
Komentarze